De krapte op de ICT-arbeidsmarkt neemt landelijk gezien licht af. Dat blijkt uit recente cijfers van UWV. Tegelijkertijd blijft het voor gemeenten lastig om goed ICT-personeel te vinden én vast te houden. De Vacaturemonitor van A&O fonds Gemeenten over het eerste en tweede halfjaar van 2024 bevestigt dit beeld: er is sprake van een daling in het aantal ICT-vacatures bij gemeenten, maar de structurele behoefte aan gekwalificeerd ICT-personeel blijft groot.
Landelijke trends: minder krapte, maar structureel tekort
Volgens UWV neemt de krapte voor ICT'ers iets af, met name doordat meer ICT-specialisten beschikbaar komen op de arbeidsmarkt en omdat de economische groei iets afvlakt. Toch blijft het aantal moeilijk vervulbare vacatures in de sector hoog. Zeker voor functies als softwareontwikkelaar, data-engineer en securityspecialist is de vraag nog steeds fors groter dan het aanbod.
Ontwikkelingen bij gemeenten in 2024
Ook binnen gemeenten is het beeld gemengd. In het eerste halfjaar van 2024 was er een landelijke toename van vacatures bij gemeenten. In het eerste kwartaal werden zelfs historisch veel vacatures geplaatst (ruim 13.000), mede door de invoering van nieuwe wetgeving en maatschappelijke opgaven zoals de woningbouwopgave en het Integraal Zorgakkoord.
Toch liet het tweede halfjaar van 2024 een duidelijke trendbreuk zien:
- In totaal werden er ruim 8% minder vacatures geplaatst dan in de tweede helft van 2023.
- Het aantal ICT-vacatures bij gemeenten daalde in het tweede halfjaar met 22%. Dit sluit aan bij de landelijke trend van afnemende krapte, maar wordt deels ook veroorzaakt door budgettaire beperkingen en strategische keuzes van gemeenten.
Waarom dalen ICT-vacatures bij gemeenten?
Uit de interviews in de Vacaturemonitor blijkt dat verschillende factoren bijdragen aan de daling van ICT-vacatures:
- Arbeidsvoorwaarden: het uurloon voor technisch geschoold personeel bij gemeenten ligt lager dan in andere sectoren. Hierdoor wijken sommige gemeenten uit naar externe inhuur (bijv. IT-consultants).
- Nieuwe wetgeving: de opheffing van het handhavingsmoratorium op de Wet DBA zorgt ervoor dat meer zelfstandigen in loondienst komen, soms zonder externe vacatureplaatsing.
- Samenwerking: door intergemeentelijke samenwerking (bijv. via shared services centers of SGO’s) worden ICT-vacatures vaker centraal ingevuld.
- Budgetdruk: met het dreigende ravijnjaar in 2026 en bezuinigingen op het gemeentefonds zijn gemeenten terughoudender in het structureel uitbreiden van het personeelsbestand.
Toekomstgerichte oplossingen
Ondanks de daling van het aantal geplaatste ICT-vacatures blijft de behoefte aan ICT-talent urgent. Digitalisering, datagedreven werken en cybersecurity zijn essentiële thema’s voor de gemeentelijke dienstverlening. In de Vacaturemonitor worden verschillende best practices gedeeld die gemeenten kunnen inspireren:
- Zichtbaarheid en imago: bijvoorbeeld door evenementen zoals het Jobfest in Almere of het inzetten van testimonials zoals in Groningen.
- Gerichte werving: gebruik van beroepsspecifieke vacaturebanken en actieve inzet van LinkedIn.
- Opleiden van jong talent: meer stage- en traineeplaatsen, ook in het ICT-domein.
Blik vooruit
De krapte op de ICT-arbeidsmarkt mag dan iets afnemen, voor gemeenten blijft het zaak om strategisch te blijven investeren in aantrekkelijk werkgeverschap voor ICT-professionals. Daarbij helpt het om breder te kijken dan alleen loonkosten: het bieden van betekenisvol werk, een goede werk-privébalans en ontwikkelmogelijkheden blijken belangrijke pluspunten van werken bij gemeenten.
Zoals de Vacaturemonitor laat zien, biedt ook de samenwerking tussen gemeenten en het versterken van regionale HR-strategieën kansen om schaars ICT-talent beter aan te trekken én te behouden.