Werkdruk in kaart brengen: onderzoeksmethoden

1. Tools en modellen

Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E)

  • Gericht op het (waar nodig aanvullend) identificeren van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Het gaat hier om een wettelijke verplichting.
  • Vaak combinatie van checklists/vragenlijsten, observatie en gesprekken.
  • De aanpak wordt altijd bepaald in overleg met een gecertificeerde arbeids- & organisatiedeskundige.

Werkdrukbarometer of dashboards

  • Continue monitoring van diverse werkdrukindicatoren op team- of afdelingsniveau.
  • Kan data uit verschillende bronnen combineren.

2. Kwalitatieve methoden

Interviews (individueel of in groep)

  • Diepte-interviews met medewerkers of leidinggevenden om werkdrukervaringen, knelpunten en oorzaken te achterhalen.
  • Focusgroepen kunnen groepsdynamiek en gedeelde problemen blootleggen.

Observaties op de werkvloer

  • Directe observatie van werkprocessen, gedrag en interacties.
  • Geeft inzicht in tijdsdruk, onderbrekingen en inefficiënte werkwijzen.

Werkplekbezoeken / meeloopdagen

  • Tijd doorbrengen op de werkplek om de praktijk van dichtbij te ervaren.
  • Leidinggevenden of HR kunnen dit doen om bottlenecks te identificeren.

3. Kwantitatieve en objectieve metingen

Werkdrukmonitoring via digitale middelen

  • Analyse van e-mailverkeer, agenda's, of gebruik van digitale tools (zoals Teams of Slack).
  • Bijv. hoeveel meetings per dag, e-mails buiten werktijd, multitasking.

Tijdstudies of tijdregistratie

  • Gedetailleerde registratie van werkzaamheden door medewerkers zelf of via systemen.
  • Laat zien hoeveel tijd aan welke taken wordt besteed, en hoeveel marge er is.

Verzuim- en verloopcijfers

  • Analyse van ziekteverzuim, personeelsverloop en overuren als indirecte indicatoren van werkdruk.

4. Participatieve methoden

Werkdruksessies / werkdrukdialogen

  • Teamoverleggen waarbij knelpunten gezamenlijk besproken en geanalyseerd worden.
  • Vaak ondersteund door een facilitator of externe adviseur.

Brown paper sessies / procesmapping

  • Gezamenlijk visualiseren van werkprocessen en knelpunten.
  • Helpt om inefficiënties en overbelasting inzichtelijk te maken.