Gemeenteambtenaren zijn overwegend tevreden over hun werk en team, maar minder over hun organisatie. Salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden spelen een steeds grotere rol. Dit geldt voor de instroom van nieuwe medewerkers, maar ook als reden een andere baan te zoeken. Dit en meer blijkt uit het eerste deel van het werkonderzoek naar de tevredenheid en bevlogenheid van gemeenteambtenaren.
Sectorrapport Gemeenten
De resultaten van het onderzoek zijn gebaseerd op het Werkonderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Het is het grootste enquêteonderzoek onder ambtenaren in Nederland. Het Werkonderzoek brengt periodiek de werkbeleving van medewerkers in de publieke sector in kaart.
De focus is daarbij onder meer gericht op medewerkers bij gemeenten. In 2024 hebben 4.536 gemeenteambtenaren aan het onderzoek meegedaan. In eerdere edities betrof dit 4.500 (2022) en 4.666 (2019). Dit is ruim voldoende om een betrouwbaar beeld te schetsen over hoe medewerkers van gemeenten tegen hun werk aan kijken de afgelopen jaren.
Het werkonderzoek is een activiteit van het programma Kennis van de Overheid van het ministerie van BZK. Het is uitgevoerd door ICTU in samenwerking met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De resultaten van dit onderzoek zijn gebaseerd op het Werkonderzoek 2022 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK). Het Ministerie van BZK voert het Werkonderzoek uit in samenwerking met het CBS en Venster voor Medewerkers (ICTU). Het betreft het grootste enquêteonderzoek onder ambtenaren in Nederland. Het Werkonderzoek brengt periodiek de werkbeleving van medewerkers in de publieke sector in kaart.
De focus is daarbij onder meer gericht op medewerkers bij gemeenten. In 2019 hebben 4.666 gemeenteambtenaren aan het onderzoek meegedaan en in 2022 bijna 4.500. Dit is ruim voldoende om een betrouwbaar beeld te schetsen over hoe medewerkers van gemeenten tegen hun werk aan kijken.
Gemeenteambtenaren zijn tevreden, betrokken, bevlogen en trots
Gemeenteambtenaren zijn over het algemeen tevreden, betrokken, bevlogen en trots. De ambtenaren zijn vooral tevreden over hun baan en het team en iets minder tevreden over de organisatie. Dit is door Venster voor Medewerkers (ICTU) onderzocht op basis van het Werkonderzoek 2022 (BZK/CBS) en op verzoek van A&O fonds Gemeenten apart gepubliceerd in een sectorrapport gemeenten dat je hier kan downloaden.
Niet elke gemeenteambtenaar ervaart werkdruk
Ongeveer 45% van de gemeenteambtenaren zegt veel werk te moeten doen voor de gemeente. Circa 30% zegt erg snel te moeten werken. Uit onderzoek blijkt dat hoge taakeisen niet perse leiden tot hoge werkdruk. De ervaren werkdruk hangt samen met het type organisatie, persoonskenmerken en de mate van autonomie die medewerkers ervaren.
Oudere medewerkers: langer doorwerken of eerder stoppen?
Van de gemeenteambtenaren die 55-plus zijn, geeft 38% aan tot z’n 67ste te willen doorwerken. Zonder passende maatregelen zeggen zij niet door te willen of kunnen werken tot de AOW-leeftijd. Gezien de huidige arbeidsmarktkrapte is het belangrijk om dit te voorkomen. Het is raadzaam dat gemeenten hierover tijdig in gesprek gaan met hun oudere medewerkers.
De werkbeleving van jonge gemeenteambtenaren
Jonge gemeenteambtenaren zijn over het algemeen tevreden met hun werk en de organisatie. De uitstroom in deze groep is echter hoog. Uit het werkonderzoek blijkt dat gericht beleid van gemeenten nodig is om jonge talenten te boeien en binden. Dit omdat jonge ambtenaren in een aantal opzichten verschillen van hun oudere collega's.
