Algemene aandachtspunten
Zorg dat je verstand van zaken hebt!
In deze arbocatalogus is veel informatie te vinden over het ontwikkelen van beleid, het voorkomen, herkennen en aanpakken van de risico’s met betrekking tot werkdruk. Deze informatie is ook voor de ondernemingsraad relevant. Je kunt deze bijv. gebruiken om initiatiefvoorstellen te maken of concept-beleidsstukken feedback te geven.
Houd goed contact met de achterban
Als ondernemingsraad vertegenwoordig je alle medewerkers en heb je de taak te weten wat er speelt op de werkvloer. Dit vraagt om zichtbaar en aanspreekbaar zijn, opvangen van en actief informeren naar signalen, openstaan voor ideeën van collega’s en bespreken van maatregelen. Door goed contact te houden met de achterban kun je als ondernemingsraad draagvlak en invloed vergroten.
Kies een productieve manier van samenwerken
Hoe meer de manier van overleggen van de ondernemingsraad en de werkgever bij elkaar passen, hoe groter de kans op succesvolle samenwerking. Als je als ondernemingsraad vindt dat de huidige overlegcultuur beter kan, bespreek dat dan met de bestuurder. Vooral als er een nieuwe bestuurder komt, of vernieuwing of verandering in de ondernemingsraad is het belangrijk hiernaar te kijken. En ook op het moment dat het overleg stroef loopt. Je kunt als ondernemingsraad bijvoorbeeld enthousiast proactief mee willen denken over de beleidsontwikkeling, terwijl de bestuurder liever je feedback op ontwikkelde stukken vraagt. Ook kan dit precies andersom zijn. In beide gevallen kan het de samenwerking bemoeilijken en kan het verstandig zijn om elkaars rollen en verwachtingen te bespreken.
Bedenk goed wat je wilt bereiken
Als je werkdruk wilt terugdringen is het goed daar een doelstelling over te formuleren.
Het is belangrijk dat deze doelstelling aansluit bij de beleving van de werknemers en de visie van de werkgever. Uiteraard is dat als eerste een verantwoordelijkheid van de werkgever, maar als je ondernemingsraad ook een doelstelling formuleert is het makkelijker om je eigen aandacht te richten en om de voortgang te volgen.
Een voorbeeld ter illustratie:
- We willen bereiken dat medewerkers met plezier hun resultaten behalen.
Of, wat meer specifiek:
- We stellen onszelf tot doel om in het komende jaar structureel invloed uit te oefenen op het werkdrukbeleid door minimaal twee keer per jaar een agendapunt over psychosociale arbeidsbelasting (PSA), inclusief werkdruk, te bespreken in het overleg met de bestuurder en uiterlijk in Q4 een beleidskader werkdruk mede te ontwikkelen dat wordt opgenomen in het strategisch HR-beleid.
Daarnaast kan het verstandig zijn om te benoemen wat het bereiken van de doelstelling betekent ten aanzien van aspecten als daling van verzuim, minder fouten, verhogen productiviteit en kwaliteit van dienstverlening. Dit zijn immers ook aspecten die voor de bestuurder belangrijk zijn.
Expert-aanpak of participatief aan de slag
Verbeteren van de aanpak van werkdruk kan grofweg op twee manieren. De eerste manier is door het inschakelen van een deskundige die oorzaken onderzoekt en oplossingen bedenkt. Bij de tweede manier bedenken medewerkers zelf de oplossingen, al dan niet onder begeleiding van een leidinggevende, coach of facilitator. Dit heet een participatieve aanpak. Soms is er vooral expertkennis van de inhoud nodig, zoals bij de keuze van een zaaksysteem. Soms is draagvlak en maatwerk bij een oplossing cruciaal, bijvoorbeeld bij het afstemmen van de roosters en planning op eisen vanuit het werk.
In het eerste geval werkt een expert-aanpak beter, in het tweede geval ligt een participatieve aanpak voor de hand. Maak vanuit de ondernemingsraad dus een bewuste keuze tot welke aanpak je de bestuurder wilt stimuleren. Dat kan per onderwerp verschillen.
Zorg er in ieder geval voor dat je organisatie de wettelijke verplichtingen nakomt
Volgens de Arbowet moet de werkgever beleid voeren op het gebied van werkdruk. Dit betekent dat de werkgever regelmatig in een risico-inventarisatie en evaluatie aandacht moet besteden aan alle risico’s. In het plan van aanpak moeten vervolgens maatregelen staan om de knelpunten te verminderen. Ook voorlichting aan medewerkers en leidinggevenden en samenwerken met de ondernemingsraad, preventiemedewerker en arbodienstverleners zijn belangrijke verplichtingen.
Als je vanuit de ondernemingsraad met werkdruk aan de slag gaat, is het dus belangrijk om deze wetgeving te benutten en je voor naleving ervan in te zetten.
Benut je rol en taak en creëer draagvlak voor de aanpak van werkdruk
Werkdruk kan in de organisatie als een lastig onderwerp worden ervaren. Het gaat immers voor een groot deel over communicatie en gedrag en dat zijn onderwerpen die niet altijd makkelijk te beïnvloeden zijn.
Voor de ondernemingsraad is een belangrijke taak weggelegd gerelateerd aan het zorgen voor draagvlak. Dat kan bijv. op de volgende manieren:
- Neem het initiatief voor het organiseren van themaweken of lunchbijeenkomsten over werkdruk.
- Communiceer actief over elementen van het beleid (bijv. de RI&E) via nieuwsbrieven of intranet.
- Werk actief mee aan de uitvoering van de RI&E en de uitvoering van het plan van aanpak.
- Werk niet alleen samen met de bestuurder, maar ook met de preventiemedewerker en HR. Nodig ook de bedrijfsarts regelmatig uit en vraag om tips en adviezen over de aanpak van werkdruk op basis van zijn/haar ervaringen in de spreekkamer (uiteraard niet herleidbaar naar personen).
- Maak concrete resultaten van de aanpak van werkdruk zichtbaar door er met regelmaat over te communiceren.
- Geef zelf het goede voorbeeld door actief en open om te gaan met signalen van werkdruk binnen de eigen gelederen. Respecteer daarbij uiteraard altijd de privacy
Tips
Onderstaande checklist kan de ondernemingsraad helpen om te checken of het gevoerde beleid ten aanzien van werkdruk adequaat is vormgegeven en wordt uitgevoerd. De checklist is daarmee natuurlijk ook een middel om te onderzoeken of de ondernemingsraad op deelelementen initiatief kan nemen ter verbetering.