Karin Sleeking, directeur A&O fonds Gemeenten, ziet 2023 als een jaar waarin duurzame inzetbaarheid nog meer aandacht zal krijgen bij gemeenten. "Dat is beslist nodig, want er zijn stevige, complexe uitdagingen". Zo neemt ziekteverzuim toe en loopt het aantal vacatures nog steeds op. Karin geeft aan dat A&O fonds Gemeenten kan ondersteunen met verschillende tools. Voor de ontwikkeling van deze tools maakt A&O gebruik van subsidies, zoals van het MDIEU (Maatregelen duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden) programma van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Waarom is aandacht voor duurzame inzetbaarheid zo belangrijk?
"Een aantal jaar geleden zagen gemeenten in de jaarlijkse Personeelsmonitor dat er vraagstukken op de arbeidsmarkt ontstonden. De instroom liep terug, en de uitstroom van onder meer ouderen nam toe. Daarbij neemt de digitalisering van de maatschappij een vlucht. Het accent komt te liggen op ‘een leven lang leren’. Vanuit de rijksoverheid en ook vanuit Europa werden er vervolgens subsidies beschikbaar gesteld om die ontwikkeling te versnellen, zoals MDIEU.
De voorwaarde daarbij was dat werkgevers en werknemers die vraagstukken samen zouden oppakken. Wij vinden het als A&O fonds belangrijk dat dan wel wordt onderzocht bij welke groepen werknemers de problematiek vooral speelt. De uitkomst was dat zowel in uitvoerende als beleidsfuncties risico’s te onderkennen zijn".
Wat is door het fonds opgepakt met de MDIEU-subsidie?
"Deze subsidie maakte het ons mogelijk een programma op te tuigen over een periode van zestien maanden vanaf 1 september 2021. Daarmee gaven we duurzame inzetbaarheid als thema een prominente plek op onze website en staat het centraal in onze communicatie met en naar gemeentelijke organisaties.
Ook hebben we door onderzoek meer zicht gekregen op factoren die de inzetbaarheid van medewerkers vergroten. Tevens is er een traject gestart om leidinggevenden bewust te maken van hun rol in dit vraagstuk.
We maakten duidelijk dat het verstandig is een plan te maken om ermee aan de gang te gaan. Ook vroegen we aan gemeenten wat zij dachten dat hun imago was als organisatie in de arbeidsmarkt. Voor mij was het belangrijkste onderzoek dat wat ging over de risico's die medewerkers liepen. Daar kwam namelijk uit naar voren dat dat eigenlijk voor allen geldt. Of omdat ze lichamelijk zwaar werk doen, of omdat ze een mentaal belastende functie hebben."
Wat wil A&O fonds Gemeenten bereiken?
"Het gaat om bewustwording en agendering. Dat gebeurt bijvoorbeeld door onderzoeken te doen. We delen ook de goede voorbeelden die we tegenkomen. Bijvoorbeeld bij Werken in Gelderland zie ik dat er trainees rondlopen die zowel bij gemeenten als in het bedrijfsleven ervaring opdoen. Zij werken dan een half jaar bij de gemeente en daarna een half jaar bij een projectontwikkelaar.
In de gemeente Oss kregen medewerkers zicht op mogelijk werk en de talenten die ze daarvoor nodig hebben. Dit helpt hen ook om voor een langere periode duurzaam inzetbaar te blijven. Als A&O delen we dat soort voorbeelden zodat andere gemeenten daar wellicht ook iets mee kunnen doen. We willen ook het platform zijn waar men elkaar ontmoet en ervaringen en inzichten kan uitwisselen. Daarvoor zijn onze bijeenkomsten en leernetwerken bij uitstek de plekken die dat mogelijk maken."
Wat zouden gemeenten vooral zelf moeten doen?
"Management moet zorgen dat er een breed gedragen plan komt dat de duurzame inzetbaarheid aanpakt. Ik pleit ervoor om bedrijfsvoering - en dus HR en financiën - mee te nemen in het management-team. Als je dan de ambities van het college bespreekt, kan je gelijk nagaan of de mensen en middelen er zijn om dat uit te voeren. Een breed draagvlak in de organisatie vergroot de kans dat de voorgestelde acties ook impact hebben."
Wat moet de kern van die plannen zijn?
"Maatwerk, een integrale aanpak en het goede gesprek. Een gesprek is nodig met elke medewerker om erachter te komen wat de talenten en ambities zijn, maar ook waar er knelpunten ervaren worden. Je moet zaken bespreekbaar maken. Het resultaat van die gesprekken is dat mensen weten welke stappen ze kunnen zetten en hoe de eigen gemeente daarin kan faciliteren. Daar moet je als leidinggevende wel tijd voor kunnen investeren.
Zo zagen we in 2022 tijdens het leernetwerk Sociaal leiderschap dat team-coördinatoren veel mensen in hun team hebben (vijftig tot tachtig mensen!) en dat maakt dat de tijd om de gesprekken te voeren beperkt is."
Welke acties neemt A&O fonds Gemeenten in 2023?
"Nu staan we voor een vervolg van het MDIEU-programma voor gemeenten. Wat we willen, is vergroten van het bewustzijn dat werken aan duurzame inzetbaarheid voortdurend nodig is om de vraagstukken op de arbeidsmarkt te kunnen beantwoorden. Ook is meer onderzoek nodig naar welke groepen medewerkers in gemeenten meer risico’s lopen om uit te vallen. Die verschillen kunnen bijvoorbeeld zichtbaar worden in de werkdruk die mensen ervaren. In eigen huis doen we de check of onze activiteiten gemeenten voldoende helpen om een integrale aanpak voor duurzame inzetbaarheid te maken.
We zijn ons er goed van bewust dat er de afgelopen jaren veel is veranderd bij gemeenten. Ook de complexiteit van het werk is toegenomen. Wij willen gemeenten de tools bieden die helpen duurzame inzetbaarheid te realiseren, zodat ze bij ons niet alleen de nodige kennis vinden, maar ook handvatten om echt werk te maken van duurzame inzetbaarheid."
Ga naar account
Maak een account aan en volg het thema Duurzame Inzetbaarheid in je eigen A&O omgeving. Zo blijf je altijd op de hoogte van de laatste inzichten, onderzoeken en leertrajecten en vind je alles bij elkaar op één pagina.
Webinar Duurzame Inzetbaarheid
Op woensdag 22 maart organiseren wij een webinar over de effecten van duurzame inzetbaarheidsmaatregelen. Wat werkt wel, wat werkt niet? Wil jij hier alles over weten? Meld je dan aan via de groene button.
