Er zijn van die verjaardagen die je niet snel vergeet. Zo ook die van vorige week woensdag (29 oktober). Mijn verjaardag viel dit keer toevallig op de verkiezingsdag voor een nieuwe Tweede Kamer. Dubbel feest dus. Dat van de democratie en zelf een jaartje erbij.
Terwijl ik met mijn rode potlood het stemhokje inliep, dacht ik aan de voorbereidingen die hieraan voorafgingen. Nee, er hingen geen slingers aan het plafond en er stond geen taart klaar, maar een verkiezing organiseren vergt veel van gemeenten en dan kwam deze ook nog eens redelijk onaangekondigd op de werkagenda terecht.
Gemeenteambtenaren (en de organisaties waarvoor ze werken) hebben zich hiermee echt wendbaar getoond. Ze hebben dit misschien wel grootste evenement van Nederland weten te organiseren. Dan ben je voor mij een echte verschilmaker.
Haagse beslissingen
Belangrijk, want de uitslagen van landelijke verkiezingen hebben altijd gevolgen op vele onderwerpen. Ook voor gemeenten. Of het nu gaat om wonen, duurzaamheid of bestaanszekerheid: de uitvoering ervan ligt vaak bij jou en je collega’s. Dat maakt gemeentelijk werk zo bijzonder, soms ook zo weerbarstig, maar altijd verschilmakend. Want wat Den Haag ook bedenkt, het vraagt lokaal vaak om creativiteit, uithoudings- en aanpassingsvermogen.
Wendbaarheid als gewoonte
Daarom is het zo belangrijk dat gemeentelijke organisaties wendbaar blijven. Door te blijven leren, samen te reflecteren en ruimte te maken voor ontwikkeling. Daar dragen wij als fonds graag aan bij. Door actief kennis, inspiratie en gereedschap te delen, verschilmakers met elkaar te verbinden en op allerlei onderwerpen te blijven agenderen.
Invloed begint dichtbij
Misschien is dat wel een zinvolle reflectie voor gemeenten in verkiezingstijd: echte invloed op dit onderwerp begint dichtbij. De debatten op tv tijdens campagnetijd, maar ook de keuzes van het Rijk. Ja, ze zijn invloed, maar komen van verder weg. In de keuzes die jij dagelijks maakt in je werk, zit een veel directer verschil. Of je nu beleidsadviseur of teamleider bent, in de buitendienst werkt of als gemeentesecretaris sturing geeft aan de gehele organisatie. Elke keer dat je met een collega in gesprek gaat over bijvoorbeeld beter samenwerken, gezonder werken of slimmer leren, bouw je mee aan een organisatie die tegen een stootje kan en flexibel blijft.
Slingers laten hangen
Het feest van de democratie zit dus niet alleen in het stemmen, de uitslag of de kabinetsformatie. Het zit in wat jij elke dag doet: luisteren naar inwoners, keuzes uitleggen, oplossingen zoeken. De symbolische slingers hangen daarmee niet alleen in het stemlokaal, maar ook in ieder gemeentehuis en ver daarbuiten. Want dáár, in al die gesprekken en besluiten van alledag, wordt de democratie pas echt goed gevierd.
Jeroen van Gool
Jeroen van Gool is de directeur van A&O fonds Gemeenten. Hij schrijft over zijn ervaringen in zijn dagelijks werk, ontmoetingen met verschilmakers bij gemeentelijke organisaties en alle andere onderwerpen die binnen de gemeentelijke sector actueel zijn.
"Ik ben op maandag 16 juni 2025 van start gegaan als nieuwe directeur van A&O fonds Gemeenten. Ik stapte binnen bij een warm, professioneel en gedreven team dat meteen liet zien: hier gebeurt iets bijzonders.
Ruim 70% van mijn tijd ben ik in het land bij gemeenten. Ik ontmoet elke dag nieuwe gemeenteambtenaren. Wil je meer weten van het werk van A&O fonds Gemeenten of wil je dat wij ook bij jouw gemeente langskomen voor advies, een event of voor de laatste inzichten uit onze onderzoeken, mail ons dan nu via communicatie@aeno.nl".
